Ladki Bahin Yojna e-KYC : महाराष्ट्र सरकारची माझी लाडकी बहीण योजना ही महिलांसाठी एक महत्त्वाची योजना आहे. मात्र या योजनेचा लाभ मिळवण्यासाठी KYC आणि e-KYC प्रक्रिया पूर्ण करणे आवश्यक आहे. जर KYC पूर्ण झाले नाही तर हप्ते अडकू शकतात. चला तर मग या लेखात आपण KYC प्रक्रिया, e-KYC कशी करावी, सामान्य समस्या व उपाय याची संपूर्ण माहिती पाहूया.
लाडकी बहीण योजनेत KYC का आवश्यक आहे?
लाडकी बहीण योजनेचा लाभ प्रत्येक पात्र महिलेला मिळावा यासाठी आधार पडताळणी केली जाते. यासाठी KYC प्रक्रिया बंधनकारक आहे. KYC न झाल्यास:
- लाभार्थिनींचे हप्ते थांबू शकतात.
- योजना आपोआप बंद होऊ शकते.
ओटीपी न मिळण्याची समस्या आणि उपाय
अनेक महिलांना e-KYC करताना OTP मिळत नाही. यामागील मुख्य कारण म्हणजे एकाचवेळी लाखो महिला वेबसाइटवर लॉगिन करत असतात.
मुख्य कारणे:
- दररोज 2 कोटींपेक्षा जास्त महिलांकडून वेबसाइटला भेट दिली जाते.
- सर्व्हरवर जास्त लोड येतो.
उपाय:
- OTP साठी रात्री 11 नंतर किंवा सकाळी 4 ते 6 दरम्यान प्रयत्न करा.
- पर्यायी मार्गाने जवळच्या सेवा केंद्रात संपर्क साधा.
हप्ते न मिळण्याची समस्या
अनेक महिलांना जून, जुलै आणि ऑगस्ट महिन्यांचे हप्ते मिळालेले नाहीत. परंतु, KYC पूर्ण झाल्यानंतर थकबाकीचे सर्व हप्ते एकत्र दिले जातील.
महिला व बाल विकास मंत्री आदित्य ठाकरे यांनी पुष्टी केली आहे की, साधारणपणे KYC पूर्ण झाल्यानंतर 15 ते 30 दिवसांत पैसे मिळतात.
आधार क्रमांक न दिसण्याची समस्या
काही महिलांना अर्ज करताना आधार क्रमांक स्वीकारला जात नाही. यामागील कारणे पुढीलप्रमाणे आहेत:
- कुटुंबातील सदस्यांनी ITR भरलेले असणे.
- घरात एकापेक्षा जास्त महिला असणे.
- चारचाकी वाहन असणे.
- सरकारी नोकरीतील सदस्य असणे.
- उपाय: अर्जातील माहिती नीट तपासा आणि योग्य माहिती भरा
पती किंवा वडिलांचा आधार क्रमांक आवश्यक
सध्या सिस्टममध्ये फक्त पती किंवा वडिलांचा आधार क्रमांक स्वीकारला जातो. तांत्रिक कारणांमुळे इतर पर्याय उपलब्ध नाहीत. तात्पुरता उपाय म्हणून जवळच्या सेवा केंद्राशी संपर्क साधा. सरकारकडून लवकरच याबाबत नवीन अपडेट येणार आहे.
आधार कार्डावरील नावानुसार मार्गदर्शन
- आधार कार्डावर वडिलांचे नाव असल्यास वडिलांचा आधार वापरा.
- पतीचे नाव असल्यास पतीचा आधार वापरा.
- नाव बदल झाल्यास आवश्यक कागदपत्रे जमा करणे गरजेचे आहे.
सरकारी नोकरी व अविवाहित/विवाहित प्रश्न
अर्ज करताना “सरकारी कर्मचारी आहात का?” हा प्रश्न विचारला जातो. सरकारकडे आधीच आधारवरून सर्व माहिती उपलब्ध असल्यामुळे हा प्रश्न निवडल्याने फारसा फरक पडत नाही.
विवाहित/अविवाहित प्रश्नाचे मार्गदर्शन:
- एक विवाहित आणि एक अविवाहित महिला असल्यास – “होय” निवडा.
- दोनपेक्षा जास्त महिला असल्यास – “नाही” निवडा.
- एकच महिला असल्यास – “होय” निवडा.
KYC ची अंतिम मुदत
KYC पूर्ण करण्यासाठी 2 महिन्यांची मुदत मिळते. सध्याचा महिना आणि पुढचा महिना मिळून एवढाच कालावधी असतो. जर मुदत संपली आणि KYC केली नाही तर योजना आपोआप बंद होते.
योजना बंद करण्याची प्रक्रिया
KYC न केल्यास योजना आपोआप बंद होईल. परंतु हवे असल्यास जवळच्या सेवा केंद्रात अर्ज करूनही योजना बंद करता येते.
Ladki Bahin Yojna e-KYC करण्याची स्टेप बाय स्टेप प्रक्रिया
Ladki Bahin Yojna e-KYC प्रक्रिया ऑनलाईन अवघ्या 5 मिनिटांत पूर्ण करता येते. त्यासाठी खालील पद्धत वापरा:
- अधिकृत संकेतस्थळाला भेट द्या: https://ladakibahin.maharashtra.gov.in
- Home Page वरील e-KYC Banner वर क्लिक करा.
- तुमचा आधार क्रमांक व Captcha Code भरा.
- “Send OTP” वर क्लिक करा.
- आधारशी लिंक असलेल्या मोबाईलवर आलेला OTP टाका आणि Submit करा.
- जर e-KYC आधी केली असेल तर संदेश दिसेल – “e-KYC आधीच पूर्ण झाली आहे”.
- जर नसेल तर पती/वडिलांचा आधार क्रमांक टाका आणि पुन्हा OTP प्रक्रिया पूर्ण करा.
- जात प्रवर्ग निवडा आणि Declaration Points भरून Submit करा.
- यशस्वी झाल्यानंतर संदेश दिसेल – “Success – तुमची e-KYC पडताळणी यशस्वीरित्या पूर्ण झाली आहे”.
Declaration मध्ये काय भरायचे?
- कुटुंबातील सदस्य सरकारी सेवेत नाहीत किंवा पेन्शन घेत नाहीत – येथे “होय” निवडा.
- कुटुंबातील फक्त १ विवाहित आणि १ अविवाहित महिला या योजनेचा लाभ घेत आहे – येथे “होय” निवडा.
Ladki Bahin Yojna e-KYC करताना Error आला तर काय करावे?
एकाचवेळी लाखो महिला e-KYC करत असल्याने साइटवर लोड वाढतो आणि Error दिसतो.
- उपाय: Error आल्यास सकाळी लवकर किंवा रात्री उशिरा प्रयत्न करा.
- तुमचे इंटरनेट कनेक्शन तपासा.
- Error आल्यास घाबरून न जाता पुन्हा प्रयत्न करा.
निष्कर्ष
लाडकी बहीण योजनेचा लाभ घेण्यासाठी KYC आणि e-KYC वेळेत पूर्ण करणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे. OTP, आधार क्रमांक किंवा अर्जातील त्रुटी या समस्या आल्या तरी त्याचे सोपे उपाय उपलब्ध आहेत. योग्य पद्धतीने प्रक्रिया केली तर हप्ते वेळेत मिळतात आणि योजना निर्धास्तपणे सुरू राहते.